عکس کولون ترانزیت تایم (ctt) چیست؟
کولون ترانزیت تایم – کولون یا همان روده بزرگ بخشی از لوله گوارش و یا همان خم روده به شمار می رود. اصلی ترین وظیفه کولون جذب آب و املاح است. از نظر آناتومیکی کولون سیگموئید همان خم روده بوده که دنباله پسروده نزولی است و در حفره خاصره سمت چپ قرار دارد. روده در این قسمت متسع شده یا گسترش یافته است؛ زیرا مدفوع در این قسمت می ماند تا زمانی که از بدن دفع شود. طول کولون در حالت معمول ۴۰ سانتی متر است؛ اما این طول در افراد مختلف متفاوت است و امکان بیشتر و یا کمتر بودن آن وجود دارد. خونرسانی به این قسمت از بدن از طریق شاخههای سرخرگ مزانتریک فوقانی و تحتانی است، همچنین تخلیه خون از راه وریدهای مزانتریک فوقانی و تحتانی به ورید باب می باشد.
- علل انجام عکس کولون ترانزیت تایم
- کاربرد عکس کولون ترانزیت تایم
- اقدامات قبل از عکس کولون ترانزیت تایم
- نحوه انجام عکس کولون ترانزیت تایم
غذا بعد از جویدن و بلعیدن، وارد معده می شود، جایی که با آنزیم های اسیدی مخلوط و هضم می شود. سپس بعد از خارج شدن از معده، از طریق روده کوچک فشرده می شود و مواد مغذی آن برای استفاده در بدن جذب می شود. در مرحله بعد غذا به روده بزرگ می رود و آب آن جذب می شود. هر آنچه توسط روده هضم و جذب نشده است با باکتری ها و سایر مواد زائد ترکیب شده و به مدفوع تبدیل می شود. مدفوع از طریق مقعد از بدن دفع می شود. مجموع زمانی که غذا از دهان و بوسیله دستگاه گوارش به مقعد می رود، زمان ترنزیت غذا در روده است. گاهی اوقات نیز، فقط زمانی که غذا برای عبور از روده بزرگ طی می کند اندازه گیری می شود. این زمان، ترانزیت کولون نامیده می شود. آزمایش ترانزیت روده، نوعی آزمون رادیوگرافی است که مدت زمان لازم برای عبور غذا از دستگاه گوارش را اندازه گیری می کند. روش متداول انجام این آزمون از طریق دهان (مصرف ماده خوراکی) است که بیشتر اوقات پس از آزمایش معده و اثنی عشر انجام می شود. زمان انتقال روده به نوع غذاهایی که خورده ایم و مقدار نوشیدنی که مصرف کرده ایم بستگی دارد. به عنوان مثال، افرادی که مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل می خورند نسبت به افرادی که بیشتر قند و نشاسته مصرف میکنند، ترانزیت روده طولانی تری دارند.
یکی از روشهای تشخیص انواع بیماری های روده، تصویر برداری اشعه ایکس کولون ترانزیت تایم است . این روش تشخیصی، دربخش تصویربرداری بیمارستان بین المللی آرمان مجهز به پیشرفته ترین دستگاه های حال حاضر جهان با دقیق ترین نتایج انجام می شود. شما برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید از طریق تماس با شماره تلفن 41014-021 داخلی 4 و یا شماره مستقیم 88051726-021 اقدام فرمایید.
علل انجام عکس
اگر چند ساعت بعد از خوردن غذا دچار درد شکم شوید، به طور مکرر اسهال داشته باشید، خونریزی از مقعد داشته باشید، کاهش وزن داشته باشید، دارای تعریق شبانه باشید و یا دچار تب عود کننده باشید، ممکن است دچار یکی از بیماریهای روده شده باشید. دو مورد از شایعترین این بیماری ها بیماری کورون و سندرم روده تحریک پذیر میباشد.
کاربرد عکس کولون ترانزیت تایم
معمولاً مطالعه نمودن CTT موجب می شود تا پزشک بتواند روند طبیعی و یا کند کولون ها را تشخیص دهد. مهم ترین فایده این تست این است که می توان تشخیص داد آیا فرد به یبوست مزمن دچار است و یا فقط تعداد دفعات دفع آن کاهش پیدا کرده است. در صورتی که پس از بررسی CTT زمان ترانزیت طبیعی باشد، نیازی به ادامه بررسی نیست؛ زیرا این فرد دچار کاهش تعداد دفعات دفع شده است. همچنین در صورتی که فرد دچار حرکت کند کولون شده باشد. با انجام این تست می توان مشخص نمود که کدام قسمت منجر به کندی حرکت کولون شده است.
اگر یبوست را خیلی ساده تعریف کنیم میشود اجابت مزاج نامطلوب که یا بصورت دفع مدفوع کمتر از سه بار درهفته یا دفع سخت ودردناک. غذائی که ما میخوریم تفاله اش در طول چهار ساعت از دریچه ایلئوسکال عبور میکند بعد از ۱۲ ساعت به سیگموئید میرسد و به ارامی بطرف مقعد حرکت میکند .
مطالعه ترانزیت ما را قادر میکند که بیماران با ترانزیت نرمال و کند را از هم تشخیص بدهیم .با توجه به متغیر بودن رژیمهای غذائی و یا تفاوت ترانزیت در مردان و زنان میتوان باین تست تکیه کرد و نتایج را پذیرفت و حتی ترانزیت کولون در سنین مختلف با حدود نرمال چندان متفاوت نیست.
مهمترین فایده ترانزیت کولون در این است که تفاوت یبوست با کاهش دفعات دفع را تعیین میکند. بیماری که از کاهش دفع شاکی است ولی زمان ترانزیت کولون طبیعی دارد باحتمال زیا د اختلال درک از bowel habits دارد یا در بیان تعداد دفع اشتباه میکند.بنابراین در این بیماران طبیعی بودن دو CTT یعنی یبوست وجود ندارد و به بررسی باید خاتمه داد. ودر این بررسی در صورت وجود ترانزیت کند محل کند بودن را میتوان مشخص کرد هر چند توافق در تعیین محل کند بودن ترانزیت کاملا وجود ندارد مثلا در بیماری که با زمان ترانزیت کولون pelvic floor dysfunction تشخیص داده شد احتمال کندی حرکت در ناحیه رکتوسیگموئید یا کولون نزولی را نمیتوان رد کرد و بررسیهای اضافی دیگری برای افتراق pelvic floor dysfunction از علل های دیگر تاخیر حرکت را طلب میکند تا بیمار را برای بیوفیدبک انتخاب کرد.
در نتیجه با CTT میتوان باین نتیجه رسید که احتمال دارد بیمار اختلال درک از bowel habits داشته باشد، دفعات دفع کم شده ،ویا slow transitدارد و همچنین با CTT منطقه ای که ترانزیت کند دارد را میتوان مستند کرد.
اقدامات قبل از عکس کولون ترانزیت تایم
این نوع رادیوگرافی نیاز به آمادگی خاصی ندارد و بیمار می بایست هر چند ساعت یک بار و بطور منظم و سر ساعت مشخص جهت انجام گرافیهای کنترل در بخش حضور داشته باشد. یک روز قبل از انجام آزمایش و در طول مدت آزمایش از خوردن روغن کرچک یا هر نوع ملین خودداری شود.
نحوه انجام عکس کولون ترانزیت تایم
برای انجام این تست معمولاً 60 مارکر رادیواپک (1 یا 2 میلی متری که میتوان ان را از کاتتر استفاده شده در انژیوگرافی قلب تهیه کرد) به بیمار داده می شود. بیمار باید هر روز 10 مارکر را در ساعت مشخصی از روز به صورت متوالی در 6 روز (معمولا”نیم ساعت بعد از صبحانه مثلا ساعت ۸ صبح) میل نماید. سپس در روز هفتم (در همان ساعت خوردن مارکرها) یک کلیشه رادیوگرافی ساده شکم و لگن در حالت خوابیده از بیمار تهیه شود. در یک فرد طبیعی ۷۰٪ مارکر های پلاستیکی که با غذا خورده شود در طول سه روز , بقیه در یک هفته دفع میشوند. لازم به ذکر است که در این شش روز از مسهل یا دارویی که اختلال حرکت روده ایجاد کند استفاده نکنند و رژیم غذائی معمول خود را مانند سابق ادامه دهد و انرا تغییر ندهد . سپس در روز هفتم (در همان ساعت خوردن مارکرها) بدون امادگی یک کلیشه رادیوگرافی ساده شکم و لگن در حالت خوابیده از بیمار تهیه شود.
هر کلیشه رادیوگرافی ساده شکم را به ۳ قسمت کولون راست چپ و رکتوسیگموید به روش زیر تقسیم میشود: یک خط از وسط مهره های (Spinous process) توراسیک و لومبار تا انتهای مهره پنجم کمری و بعد از Spinous process مهره پنجم تا Greater trochanter دو استخوان ران کشیده شود. محوطه شکم به سه قسمت کولون راست و چپ و رکتوسیگموئید یا OUTLET تقسیم میشود. و سپس CTT برای هر قسمت به وسیله فرمول زیر محاسبه میشود:
CTT برای هر قسمت کولون (بر حسب ساعت) = مدت مصرف مارکر ها (ساعت۱۴۴=۶روز×۲۴) ×تعداد مار کر ها در ان قسمت تقسیم بر ۶۰ یا همان تعداد کل مارکرها. با این محاسبه زمان ترانزیت هر مارکر محاسبه میشود .
یا بزبان دیگر CTT در هر قسمت = (۶۰÷۱۴۴) × تعداد مارکر ها در هر قسمت .
و چون نتیجه تقسیم ۶۰÷۱۴۴ دو چهار دهم میشود ،پس زمان ترانزیت برای هرقسمت با مطالعه تصویر روز هفتم میشود تعداد مارکر در هر قسمت ضرب در دو چهار دهم (2.4)
بطور طبیعی ترانزیت در هر قسمت برابر است با:
- Right colon: 18 h
- Left colon: 13 h
- Recto sig: 20 h
- Total: 34 h
عدد CTT برای هرکدام از قسمتهای کولون به صورت جداگانه محاسبه میشود سپس باهم جمع شده تا CTT total بدست آید. با این محاسبه زمان ترانزیت هر مارکر محاسبه میشود.
آدرس بیمارستان : تهران ، سئول ، جنب کوچه زکی زاده ، بیمارستان بین المللی آرمان، بخش تصویربرداری
تلفن: 41014-021 داخلی 4
شماره آپ: 09388127260